Kulminacją Wielkiego Postu jest Wielki Tydzień poprzedzający same Święta. Natomiast ostatnie trzy dni Wielkiego Postu - Wielki Czwartek (wieczór), Wielki Piątek, Wielka Sobota i Niedziela Zmartwychwstania (poranek) znane są jako Triduum Paschalne, kiedy to w kościele chrześcijańskim odbywają się najważniejsze uroczystości w ciągu całego roku.
W Wielki Czwartek swoje święto obchodzą księża, wieczorna msza w tym dniu szczególnie upamiętnia ustanowienie Eucharystii przez Chrystusa. To jest ostatnia msza, jaka odbywa się w kościele, aż do sobotniej liturgii Wigilii Paschalnej. W Wielki Piątek odbywają się uroczystości przy Ciemnicy i Bożym Grobie, nie słychać wówczas dzwonków, a jedynie tępy dźwięk kołatek. To najsmutniejszy dzień w roku chrześcijańskim, w którym do późnego wieczora odbywają się adoracje Krzyża i czuwania.
Dla wielu Święta rozpoczynają się jednak dopiero w sobotni poranek, wraz ze świeceniem pokarmów. Tradycyjnie do koszyczka wkłada się malowane jajka - symbol nowego życia i tych Świąt, baranka - symbol umęczonego Jezusa, kawałek chlebka, szynkę, sól, pieprz, słodkiego zajączka i inne pokarmy wg uznania. Z koszyczkiem udajemy się do kościoła, aby ksiądz poświęcił to, co będziemy wspólnie spożywać. Dawny zwyczaj nakazywał, aby wracając ze święconym obejść dom trzy razy, zgodnie ze wskazówkami zegara, aby wypędzić złe moce z gospodarstwa.
Jeszcze w sobotę tradycyjnie obowiązuje post i nie jada się potraw mięsnych ani wędliny. Dopiero w niedzielę stoły uginają się od pysznych szynek i mięsiwa. Z ciast tradycyjnie na Wielkanoc piecze się baby wielkanocne i mazurki - ciasto przekładane masą, marmoladą i bogato dekorowane lukrem i bakaliami. Oczywiście najważniejsze jest jajko - wszędobylski element tych Świąt. Jak nakazuje tradycja jaja za sprawą wprawnych i mniej wprawnych rąk zmieniają się w kolorowe pisanki, które można malować ręcznie, kolorować specjalnymi farbkami lub łupinami z cebuli. Dodatkowo też tworzy się wzory nożykami itp.
Ale jeszcze trochę o uroczystościach kościelnych. W sobotni wieczór znów odbywają się ważne obrzędy - liturgia Wigilii Paschalnej, na której m.in. święci się wodę i świece. Liturgia kończy się zwykle procesją rezurekcyjną.
Natomiast wczesnym porankiem w niedzielę dzwony zwołują na Rezurekcję ogłaszając tym samym Zmartwychwstanie Chrystusa. Mszę poprzedza uroczysta procesja z Najświętszym Sakramentem, rozpoczynająca się przy Grobie Pańskim, następnie dookoła kościoła, przy którym dawniej tradycyjnie usytuowany był cmentarz, aby również zmarłym ogłosić zmartwychwstanie. Nieodzownym hasłem tego okresu w kościele jest radosne Alleluja !!!
W domach w tym czasie zasiadamy do uroczystego śniadania, przy którym dzielimy się jajkiem. Dzieci zgodnie ze zwyczajem powinny bardzo dokładnie rozglądać się po pokoju, bo gdzieś tam mógł schować się zajączek - upominek świąteczny :)
A w poniedziałek żadna ładna panna nie zazna spokoju, bowiem nadszedł śmigus - dyngus inaczej lany poniedziałek. Dawniej śmigus polegał na symbolicznym biciu witkami wierzby lub palmami po nogach i wzajemnym oblewaniu się wodą, co symbolizowało wiosenne oczyszczenie z brudu, chorób a w późniejszym czasie także i z grzechu. Dyngus natomiast to wykupienie się pisankami od podwójnego lania. Z czasem te dwa obyczaje połączyły się w jedno i dziś panny polewane są przez panów wodą lub perfumami, za co otrzymują (nie wiedzieć czemu) pisanki lub słodycze :)
Jest jeszcze wiele innych wielkanocnych zwyczajów wychodzących się z bogatej niegdyś tradycji ludowej, np. wieszanie Judasza, dziady śmigustne, palma wielkanocna, siuda baba, jednak są one już dziś rzadko pielęgnowane, a w miastach praktycznie nie znane.
Artykuł pochodzi z portalu superdomek.pl
