Czym jest alergia?
Alergia (uczulenie) jest nagłą reakcją organizmu na określony alergen. Alergia na jad owadów to nadmierna i zazwyczaj gwałtowna reakcja po użądleniu owada. Przebieg reakcji alergicznej zagrażający życiu określany jest jako anafilaksja. Alergia na jad owadów dotyczy od kilku do kilkunastu procent populacji. Stwierdza się ją najczęściej u dzieci i osób wielokrotnie żądlonych. Warto wiedzieć, że ten rodzaj alergii często nie ujawnia się przy pierwszym, a dopiero przy kolejnym użądleniu - każde następne użądlenie wywołuje zdecydowanie silniejszą reakcję. A zatem im więcej razy byliśmy użądleni, tym większe prawdopodobieństwo, że w przyszłości organizm zareaguje alergicznie.
Najczęściej występuje alergia na jad owadów z rzędu błonkoskrzydłych, do których należą:
Samica pszczoły może użądlić tylko raz, po użądleniu ginie. Dzieje się tak, ponieważ w skórze człowieka pozostawia żądło wyposażone w haczyki, które uniemożliwiają jego wyciągnięcie. Jego budowa i mechanizm działania powodują dalsze zagłębianie się w skórze i wstrzykiwanie pozostałej w woreczku części jadu. Żądło osy jest gładkie jak szpilka, dlatego mogą użądlić wielokrotnie. Porcja jadu jest kilkakrotnie mniejsza niż w przypadku pszczoły. Osy są jednak od nich bardziej agresywne (żądlą najczęściej w lipcu i sierpniu).
Objawy alergii
Reakcja alergiczna następuje w ciągu kilku minut po ukąszeniu i może być niebezpieczna dla zdrowia, a nawet życia. Większość osób po użądleniu odczuwa pieczenie i ból, pojawia się rumień i opuchlizna. Objawy te ustępują jednak po kilku godzinach. Pojedyncze użądlenie nie jest groźne dla ludzi, którzy nie są uczelni. Sytuacja przedstawia się odmiennie, gdy dotyczy osoby uczulonej na jad. Wówczas skutki mogą być bardzo poważne.
Konsekwencją użądlenia może być:
Szczególnie niebezpieczne jest użądlenie w język lub krtań. Może bowiem pojawić się gwałtownie narastający obrzęk, który prowadzi do zaburzenia oddychania i może być zagrożeniem życia. Konieczna jest wówczas natychmiastowa pomoc lekarska.
Co zrobić, gdy użądli owad?
By złagodzić dolegliwości po użądleniu, można doraźnie zastosować domowe sposoby:
Zawsze należy obserwować objawy. Gdy pojawi się niepokojąca reakcja (wysypka, duży obrzęk, duszności, zawroty głowy), trzeba natychmiast skontaktować się z lekarzem. Takie symptomy mogą bowiem oznaczać, że użądlona osoba jest alergikiem i może rozwinąć się groźny dla życia wstrząs anafilaktyczny.
Jak uniknąć użądlenia?
By zminimalizować ryzyko użądlenia, należy przestrzegać następujących zasad:
Osoby uczulone zawsze powinny mieć ze sobą tzw. zestaw alergika - ampułkostrzykawkę z adrenaliną.
