Większość ziół doskonale nadaje się do hodowania w doniczkach na parapetach. Można je uprawiać w ozdobnej doniczce lub w wiklinowym kosztu. Kilka gatunków ziół posadzonych w jednym naczyniu to również wspaniały element dekoracyjny. Taka ziołowa kompozycja na pewno doda uroku naszej kuchni bądź jadalni. W ten prosty i łatwy sposób można zapewnić sobie świeże zioła w zasięgu ręki przez cały rok. Świeże zioła wzbogacają smak wielu potraw i dodatkowo mają właściwości lecznicze.
Żeby zioła dobrze rosły naczynia (skrzynki lub doniczki) należy odpowiednio przygotować. Na dnie naczynia powinna znaleźć się warstwa drenażu - około 2-3 cm np. kamyków. Na tę warstwę należy wysypać ziemię - może to być tzw. uniwersalna ziemia, a dla lepszych efektów uprawy można ją wymieszać z kompostem. Do tak przygotowanego naczynia sieje się nasiona lub sadzi się sadzonki. Gdy urosną należy je przesadzić do większych doniczek, wtedy lepiej rosną. W pierwszym etapie zioła należy często podlewać, a kiedy podrosną, wystarczy podlewanie dwa, trzy razy na tydzień. Zioła potrzebują dużo wilgoci i dlatego nie można ich przesuszyć. Można podlewać je wodą prosto z kranu, ale lepiej będą rosły podlewane wodą odstawioną w konewce na 24 godziny. Zioła najlepiej rosną w temperaturze od 15 do 20 stopni, na nasłonecznionym stanowisku. Doniczki z ziołami należy systematycznie odwracać, tak żeby były równomiernie oświetlone z każdej strony. Zioła lubią świeże powietrze, natomiast nie lubią przeciągów i gwałtownych zmian temperatury.
Dobrym momentem na siew nasion jest początek marca. A jeśli chcemy mieć świeże ziółka zimą, to wysiewamy je latem. W ten sposób smakiem ziół będziemy się cieszyć przez cały rok.
Na początku maja nasze zioła możemy wystawić na balkon lub taras, ale ważne jest żeby był on w zacisznym miejscu i nie od strony ulicy.
Do najpopularniejszych ziół hodowanych w domu zalicza się:
Bazylia, roślina jednoroczna, która lubi bardzo słoneczne miejsce. Należy ją posiać rzadko i płytko, w przepuszczalnej i wilgotnej ziemi. Jest rośliną bardzo delikatną. Gdy wyrośnie przesadzić po kilka sztuk do doniczki. Dorasta do 30-40 cm i silnie się rozgałęzia. Podlewa się ją jedynie w południe, a w gorące dni wystarczy spryskać wodą. W kuchni używamy jej liści, które urywamy i rozrywamy w palcach. Do potraw dodaje się ją tuż przed końcem gotowania. Idealna do sałatek, zwłaszcza tych z pomidorami. Pomaga na niestrawność i działa też uspokajająco. Dodatkową jej zaletą jest to, że postawiona na parapecie odstrasza owady.
Majeranek, roślina jednoroczna, a przy sprzyjającej pogodzie roślina dwuletnia. Lubi dobrze nasłonecznione miejsca i żyzną glebę. Warto dodawać go do dań ciężkostrawnych, potraw z warzyw strączkowych i tłustych mięs. Jest niezastąpiony w polskim żurku i kiełbasach.
Kolendra, roślina jednoroczna, którą wysiewa się do żyznej ziemi. Lubi ona słoneczne i suche lato. Dorasta nawet do 80 cm. Owoce kolendry używa się do pieczonych mięs, świątecznych ciast oraz do produkcji domowych kiełbas i pasztetów. Kolendra pobudza apetyt i przyśpiesza trawienie. Wywiera też korzystny wpływ na układ nerwowy.
Koper, roślina jednoroczna osiągająca do 60 cm wzrostu. Wysiewa się go wiosną, wymaga on słonecznego i osłoniętego od wiatru stanowiska. Można wysiewać go kilka razy w roku, w niewielkich odstępach czasu. Jest on klasycznym dodatkiem do ogórków, sałatek, surówek, ziemniaków i dań rybnych. Koper łagodzi niestrawności żołądkowe i kolki u niemowląt.
Zielona pietruszka, roślina dwuletnia. Jedna z najpopularniejszych i łatwych w hodowli roślin stosowanych w naszej kuchni. Roślina ta lubi nasłonecznione miejsca z lekkim cieniem, a ziemię żyzną i wilgotną. Natomiast nie lubi zimna. Trzymana na balkonie, na okres jesienno – zimowy powinna być przeniesiona do mieszkania. Jej liście można wykorzystywać już w pierwszym roku, natomiast korzenie w drugim. Posiekanymi liśćmi pietruszki posypuje się jarzynowe zupy, gotowane ziemniaki, ryby, sałatki, sosy, kanapki i potrawy z jajek. Korzenie pietruszki poprawiają trawienie, a naparem z liści można rozjaśniać piegi i przemywać suchą cerę.
Szałwia, roślina wieloletnia, która lubi miejsce słoneczne. Jej nasiona wysiewa się prosto do doniczek, z lekką i dobrze spulchnioną glebą. Po kwitnieniu należy ją przycinać, a jeśli liście zaczną żółknąć to znaczy, że ma za ciasno. Dobrze znosi długie i mroźne zimy. W kuchni jej kwiaty można dodawać do sałatek bądź zaparzyć aromatyczną herbatę. Jej liście dodaje się do wieprzowiny, kaczki, sera, masła, ciast i deserów. Pomaga w trawieniu tłustego mięsa i przy biegunce.
Estragon, roślina wieloletnia, lubiąca słoneczne miejsca. Wysiewa się ją wiosną do lekkiej i suchej ziemi. Powinno się ją przerywać i przesadzać co 40 cm i dodatkowo przycinać jesienią. Jest ziołem o bardzo pikantnym i dyskretnym zapachu, dlatego należy go używać z umiarem. Dodaje się go do lekkich zup, sałatek, potraw z ryb, steków, majonezu i marynat. Herbatka z zaparzonych liści estragonu poprawia apetyt i trawienie, natomiast korzeń estragonu łagodzi ból zębów.
Mięta, roślina wieloletnia o pięknym zapachu. Lubi nasłonecznione miejsca i wilgotną, próchniczą ziemię. Sieje się ją wiosną, a gdy urośnie, przerywa i przesadza co 30 cm. Przyprawia się nią owocowe sałatki, syropy, napoje, sosy i wina. Napar z mięty pomaga w przeziębieniu, grypie i w trawieniu. Jej dodatkowym atutem jest to, że jej liście odstraszają mszyce, mrówki, a nawet pchły.
Tymianek, roślina wieloletnia o barwnych i niezwykle aromatycznych liściach. Lubi miejsca dobrze nasłonecznione i dobrze przepuszczalną glebę. Wyjątkowo dobrze znosi uprawę w zamkniętych pomieszczeniach. Wysiewa się go na wiosnę, a gdy podrośnie przerywa co 25 cm. Dorasta do 30 cm, silnie się rozgałęziając. W kuchni dodaje się go do zup, sosów, marynat i farszów. Pomaga w trawieniu tłustego jedzenia. Świeży tymianek pięknie pachnie i odświeża powietrze w naszym mieszkaniu.
Oregano, roślina wieloletnia, którą należy posiać płytko. Lubi słoneczne stanowisko i umiarkowane podlewanie. Jest odporna na zimno. Może dorastać nawet do 70 cm. Idealnie nadaje się do pizzy, potraw z pomidorami, potraw z owocami morza, omletów, tartych serów, zup, warzyw, duszonych mięs, drobiu, baraniny, cielęciny, wołowiny i wieprzowiny. Powinno się dodawać go do potrawy pod koniec jej gotowania. Oregano pomaga łagodzić wzdęcia i stymuluje przepływ żółci.
Rozmaryn, roślina wieloletnia, która wiosną kwitnie na niebiesko. Lubi nasłonecznione miejsca, dobrze spulchnioną ziemię i niezbyt obfite podlewanie. Wysiewa się go wiosną do doniczek, ale najłatwiej hodować go z sadzonek. Jego kwiaty dodaje się do sałatek, a liście w niewielkich ilościach do potraw mięsnych (zwłaszcza do wieprzowiny i baraniny), a także do potraw rybnych. Liście rozmarynu odświeżają powietrze, a dodane do kąpieli pobudzają krążenie krwi.
Melisa, roślina wieloletnia, którą łatwiej hodować z sadzonek niż z nasion. Jest ziołem o zapachu zbliżonym do cytryny. Jest dużą rośliną sięgającą nawet do 1 m wysokości. Jeśli chcemy, żeby ładnie rosła należy ją przesadzić do dużej doniczki. Wymaga ona dużej ilości ziemi, a najlepiej rośnie na grządkach. Zmniejsza ona uczucie nerwowości i paniki oraz uspokaja szybkie bicie serca.
Lubczyk, roślina wieloletnia, wysiewa się ją już w marcu do skrzynki, potem można wysadzić na grządkę, a kilka sadzonek pozostawić w doniczce na parapecie. Lubi umiarkowane podlewanie. Jest rośliną dość wymagającą, ponieważ lubi obfite nawożenie (nawozem organicznym oraz mineralnym). Poprawia trawienie i oczyszcza organizm. Dodaje się go do zup, sosów, ryb, drobiu, wołowiny i twarogów. Należy stosować go z umiarem, ponieważ może stłumić aromat innych przypraw.
Szczypiorek, roślina wieloletnia, której kępki można wykopać z ogródka i wsadzić do doniczki. Lubi wilgotną glebę w lekko zaciemnionym miejscu. Wymaga regularnego podlewania. Idealnie nadaje się do sałatek, surówek, zup, twarożków i do posypania młodych ziemniaków.
Świeże zioła są najwartościowsze i najbardziej aromatyczne, i to one dodadzą smaku naszemu życiu, a ile przy tym satysfakcji! Dzisiaj zioła są na topie, a zawdzięcza się to panującej modzie na ekologiczny styl życia. Ziół z własnego ogródka nie zastąpi żadna inna przyprawa. I jeśli chcemy mieć pewność, że spożywane przez nas zioła są wolne od wszelkich sztucznych dodatków, najlepiej wyhodować je samodzielnie.
Zdjęcie ©iStockphoto.com/JokingTrojan
