Co nieco o kleszczach...
Kleszcze wyglądem przypominają małe, czarne pajączki, które wydają się zupełnie nieszkodliwe. Jednak w rzeczywistości są jednymi z najbardziej niebezpiecznych pasożytów atakujących człowieka.
Kleszcze można spotkać na terenie całej Polski. Obecnie kleszcze grasują w lasach liściastych i mieszanych, w chaszczach, na łąkach, w zaroślach, w okolicach rzek i jezior, w miejskich parkach oraz na osiedlowych trawnikach. Aktywność kleszczy rozpoczyna się zwykle wczesną wiosną i trwa aż do późnej jesieni.
Na ugryzienia najbardziej narażone są nasze ręce, nogi, głowa, uszy, zgięcia stawów, pachwiny i fałdy skórne. Kleszcze gdy się najedzą odpadają od swojego żywiciela. Ślina kleszczy posiada właściwości znieczulające i ukąszenie na ogół nie zostaje zauważone.
Zainfekowane kleszcze podczas wysysania krwi i płynu komórkowego przenoszą wirusy zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu, a także bakterie wywołujące tzw. boreliozę.
Aby uchronić się przed ukąszeniem kleszczy należy:
- zakładać odzież osłaniającą jak największą powierzchnię ciała (stosować nakrycie głowy, długie rękawy, długie nogawki, pełne buty i skarpety);
- skórę oraz ubranie można spryskać środkiem odstraszającym kleszcze;
- starać się nie ocierać o krzewy lub wysokie trawy;
- po powrocie z lasu należy jak najszybciej dokładnie obejrzeć całe ciało, bo kleszcze mogą się wkłuć wszędzie. Miejsca niedostępne wizualnie należy sprawdzić dłonią i palcami;
- po przejrzeniu ciała zaleca się prysznic z szorowaniem. Szorowanie usuwa małe formy kleszcza, które są prawie niewidoczne gołym okiem i które się jeszcze nie zdążyły wkłuć;
- w przypadku zauważenia kleszcza należy go jak najszybciej usunąć. Jeśli reakcja nastąpi w ciągu 24 godzin to ryzyko zakażenia chorobami przenoszonymi przez kleszcze zostanie zminimalizowane.
Przestrzeganie powyższych zasad zmniejsza prawdopodobieństwo ukąszenia i zakażenia. Jednak najpewniejszym sposobem zabezpieczenia są szczepienia profilaktyczne, które zalecane są szczególnie osobom przebywającym na terenach endemicznych (np. osobom zatrudnionym przy eksploatacji lasów, leśnikom, wojsku, rolnikom, turystom oraz uczestnikom kolonii i obozów).
Usuwanie kleszczy
Im szybciej kleszcz zostanie usunięty, tym mniejsze jest prawdopodobieństwo zakażenia. Kleszcze najlepiej usuwać przy pomocy pęsety. W tym celu należy złapać kleszcza jak najbliżej główki i delikatnie zdecydowanym ruchem bądź lekko wykręcić go ze skóry odwrotnie do ruchu wskazówek zegara. Należy uważać aby nie uszkodzić kleszcza i żeby w naszym ciele nie pozostała jego głowa. Jeżeli jednak głowa kleszcza została w naszym ciele należy niezwłocznie udać się na ostry dyżur po pomoc lub w ostateczności usunąć główkę ostrym nożem jak drzazgę. Gdyby jednak usunięcie kleszcza sprawiało trudność, należy zwróć się o pomoc do lekarza.
Kleszcza nie należy zgniatać, smarować tłuszczami ani innymi substancjami. Może to spowodować jego duszenie się i zwracanie treści pokarmowych do naszego ciała.
Po wyjęciu kleszcza, ranę należy przemyć środkiem dezynfekującym, a ręce umyć wodą z mydłem. Miejsce ugryzienia należy obserwować przez kolejne kilka tygodni. Jeżeli pojawi się zaczerwienienie lub wystąpi rumień bądź pojawią się objawy grypy należy się jak najszybciej zgłosić się do lekarza.
Wyjętego kleszcza można umieścić w szczelnie zamkniętej foliowej torebce i wysłać na badania upewniając się czy nie był zarażony. Takie działanie może pomóc w diagnostyce, gdyby kleszcz zaraził.
Czym grozi ukąszenie przez kleszcza?
Kleszcze podczas wysysania krwi przenoszą wirusy. Najbardziej niebezpiecznymi dla człowieka chorobami, jakie przenoszą kleszcze są borelioza i kleszczowe zapalenie mózgu. Ryzyko zachorowań zależy od tego jak długo kleszcz był przyczepiony do skóry. W przypadku boreliozy potrzeba około 24 godzin żerowania. Dlatego gdy zauważy się kleszcza na swoim ciele należy go jak najszybciej we właściwy sposób usunąć.
Borelioza to choroba bakteryjna, która objawia się zaburzeniami pamięci, uczuciem ciągłego zmęczenia, przewlekłym bólem stawów i zaburzeniami rytmu serca.
Kleszczowe zapalenie mózgu to choroba wirusowa, która objawia się gorączką, wymiotami, bólami głowy, a nawet utratą przytomności.
Brak odpowiedniego leczenia może doprowadzić do groźnych dla zdrowia powikłań, a nawet do śmierci. Skutecznym sposobem uniknięcia skutków tych chorób są działania zapobiegawcze.
